Chronische idiopathische axonale polyneuropathie (CIAP)

Informatie over de spierziekte CIAP

Chronische idiopathische axonale polyneuropathie (CIAP) is een relatief vaak voorkomende aandoening van de zenuwen, waarbij de klachten langzaam erger worden. De oorzaak van CIAP is niet bekend (idiopathisch). Wel is duidelijk dat het gaat om een aandoening van het perifere zenuwstelsel: de zenuwen in de armen en benen die zorgen voor de uitwisseling van prikkels door de spieren en de zintuigen. Bij CIAP worden prikkels niet of niet goed doorgegeven door beschadigingen aan de axonen, de kern van de zenuwcellen in de lange uitlopers van het zenuwstelsel in de voeten en benen en soms ook in de handen en de armen. Dit veroorzaakt een verandering van gevoel en verlies aan spierkracht.

Klachten

Gevoelsklachten bij CIAP zijn een doof gevoel, tintelingen, prikkelingen, branderigheid en pijn. Doordat het gevoel in de voeten verminderd is, kan er ook een wankel looppatroon ontstaan. Patiënten ervaren dan het gevoel dat ze lopen alsof ze dronken zijn. Zij moeten naar de grond kijken om niet te vallen over een onregelmatige ondergrond. Veelvoorkomende spierklachten zijn kramp, ongecontroleerde samentrekkingen van delen van een spier (fasciculaties), dunner worden van de spier (atrofie) en spierzwakte.

Uitsluiten andere oorzaken

CIAP is een van de meest voorkomende vormen van polyneuropathie: een ziekte die klachten in de zenuwen en spieren van verschillende delen van het lichaam veroorzaakt, vooral aan de uiteinden van armen en benen. In tegenstelling tot sommige andere polyneuropathieën is CIAP niet erfelijk. Ook is er geen verband met alcohol- of medicijngebruik, suikerziekte, vitaminegebrek, infecties of ontstekingen, zoals bij andere polyneuropathieën soms wel het geval is. Om de diagnose te stellen moeten alle bekende, mogelijke oorzaken voor polyneuropathie zijn uitgesloten.

Vóórkomen

In Nederland krijgen per jaar meer dan 2800 mensen de diagnose CIAP. De schattingen zijn dat meer dan 90 duizend Nederlanders de aandoening hebben. CIAP komt iets meer bij mannen voor dan bij vrouwen en treedt vaker op bij hogere leeftijd. De ziekte heeft geen gevolgen voor de levensverwachting.


Behandeling

CIAP is niet te genezen. De behandeling is gericht op het verlichten van en omgaan met de klachten. Tegen pijn kan medicatie helpen, eventueel in combinatie met pijndemping via een elektrisch apparaatje (TENS). Ook fysiotherapie kan tegen pijnklachten helpen. Om te blijven lopen of de handfunctie te ondersteunen kunnen in overleg met de revalidatiearts, fysiotherapeut en ergotherapeut verschillende hulpmiddelen worden gebruikt. Vaak is in het begin een stok bij evenwichtsstoornissen een goede optie.

 

Veelgestelde vragen